نوشته سیدروح الله احمدی، کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی دانشگاه تهران

online.onetcenter.org

آشنایی با انواع شغلهای مرسوم و شغلهای جدید و حتی عجیب می تواند برای کارآفرینان و جوانان برای انتخاب مسیر آینده شغلی بسیار مفید باشد.

در این راستا بانک های اطلاعاتی مختلفی توسط کشورهای مختلف دنیا برای معرفی مشاغل ایجاد شده مثلا بانک اطلاعاتی businesslink که توسط کشور انگلستان راه اندازی شده است و بسیاری بانک های اطلاعاتی دیگر.

یکی از بهترین و کاملترین این بانکهای اطلاعاتی شبکه O*NET می باشد که نام کامل آن Occupational Information Network می باشد و توسط وزارت کار کشور آمریکا پشتیبانی می شود.۱

شبکه O*NET  در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی با هدف جایگزینی با فرهنگ عناوین شغلی راه اندازی شد و فرهنگ عناوین شغلی در سال ۱۹۹۸ میلادی توسط وزارت کار آمریکا منسوخ اعلام شد و دیگر مورد استفاده قرار نگرفت.۲

طرح ملی O*NET بزرگترین منبع اطلاعات مشاغل در کشور آمریکاست. مهممترین بخش و بخش مرکزی این برنامه دیتابیسی از صدها شغل استاندارد شده و توصیف کامل این مشاغل می باشد. این بانک اطلاعاتی که بصورت رایگان در اختیار تمام مردم است دائما در حال بروز رسانی می باشد. بروز رسانی این بانک اطلاعاتی توسط مصاحبه های وسیعی صورت می گیرد که از افراد شاغل رد هر حرفه انجام می شود. اطلاعات این بانک اطلاعاتی هسته مرکزی O*NET OnLine (قابل استفاده در آدرس online.onetcenter.org ) را تشکیل می دهند که ابزاری آنلاین در اینترنت است که برای مشاهده اطلاعات و جستجوی مشاغل استفاده می شود.  همچنین از این بانک اطلاعاتی استفاده های بسیار دیگری می شود و ابزارهای زیادی را در اختیار مخاطبان مختلفی از جمله دانشجویان و کسانی که به دنبال تغییر شغل هستند قرار می دهد.

آناتومی یک شغل

این شبکه برای تحلیل مشاغل از یک مدل خاص استفاده می کند. هر شغل به مجموعه ای از دانش و مهارت و توانایی و آن شغل توسط مجموعه ای از فعالیتها و وظایف انجام می شود. شبکه برای توصیف این قسمتهای مهم یک شغل از یک مدل به نام مدل مفهومی O*NET (O*NET Content Model) استفاده می کند که این مدل جنبه های کلیدی یک شغل را توصیف می کند که به مشخصه های شغل معروف هستند.

این مدل در نهایت ۲۷۷ مشخصه از هر شغل را جمع آوری می کند که با اطلاعات اداره آمار کار کشور آمریکا ادغام می شوند و در نهایت توصیف یک شغل تهیه می شود و به بانک اطلاعاتی مشاغل (O*NET)

اضافه می شود و با استفاده از ابزارهای مختلف توسط مخاطبان مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

این شبکه امکانات بسیار زیاد دیگری نیز دارد که با مراجعه به سایت اینترنتی http://www.onetcenter.org می توان سایر اطلاعات را بدست آورد.

مهمترین ویژگی‌های O*net

  • دسترسی به جزئی‌ترین اطلاعات در مورد صدها شغل بصورت Online و بسیار ساده
  • جایگزینی، منعطف، ساده و مؤثرتر برای فرهنگ عناوین شغلی (DOT)

اطلاعات موجود در این شبکه می‌تواند به منظور فعالیتهای منابع انسانی در حوزه‌های ذیل مورد استفاده قرار گیرد۳:

– تدوین شرح شغل
– برنامه‌ریزی منابع انسانی
– طراحی ساختار سازمانی
– طراحی و بازمهندسی مشاغل
– توسعه سازمانی
– برنامه‌ریزی جانشینی
– تحلیل نیازهای آموزشی
– توسعه مسیر شغلی
– توسعه نیروی انسانی

برخی از مزیتهای استفاده از O*net

  • اطلاعات O*NET مرتباً از طریق تحقیقات دقیق و تحلیل داده‌های شغلی به روز می‌شود.
  • با توجه به «مدل محتوایی» O*NET اطلاعات بصورت منسجم ارائه شده و امکان مقایسه شغلهای مختلف بر مبنای مهارتهای مشترک، ویژگی‌های شغلی و ویژگی‌های کارکنان فراهم می‌شود.
  • سیستم پشتیبانی تحلیل و تصمیم کارآمدی را در اختیار مدیران منابع انسانی قرار می‌دهد تا ایشان:

– شرح شغلهای مورد نیاز خود را به شیوه‌ای بسیار کارآ تهیه کنند.
– برنامه‌های توسعه کارکنان را بصورت هدفمند و کارآ طراحی کنند.
– فعالیتهای توسعه سازمانی را با نیازهای محیط کار هماهنگ سازند.
– هدف از استخدام نیروی انسانی مورد نظر را تعیین کنند.
– مجموعه ویژگی‌های کیفی مورد نیاز برای پستهای خالی را تعریف کنند.

فواید O*NET برای مدیران منابع انسانی

شبکه اطلاعات مشاغل (O*NET) ابزار بسیار قدرتمندی برای متخصصان منابع انسانی به حساب می‌آید. مدیران و کارشناسان منابع انسانی می‌توانند با استفاده از این پایگاه، جزئی‌ترین اطلاعات مورد نیاز خود را در صدها شغل بیابند. با استفاده از چنین اطلاعاتی ایشان می‌توانند فعالیت‌های مختلف منابع انسانی نظیر: تدوین شرح شغل، طراحی نظام جذب، برنامه‌ریزی نیروی انسانی، طراحی و بازمهندسی مشاغل، نیازسنجی آموزشی کارکنان، برنامه‌ریزی جانشینی، توسعه مسیر شغلی، ارزیابی عملکرد کارکنان، طبقه‌بندی مشاغل و … را بصورت منسجم و هماهنگ انجام دهند.

منابع:

  1. http://www.onetcenter.org/overview.html
  2. http://en.wikipedia.org/wiki/O*NET
  1. محتوای کارگاه آموزشی تجزیه و تحلیل شغل با رویکرد O*net برگزار شده توسط موسسه مطالعات بهره وری و منابع انسانی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران